İstanbul Küçükçekmece

İstanbul Küçükçekmece

 

İstanbul Küçükçekmece: Küçükçekmece gölünün kuzeyindeki “Yarımburgaz Mağaraları” kayalık bir yamaçtadır. Burada yapılan resmi arkeolojik araştırma sonuçlarına göre, tarih öncesi dönemlerde, burada insan yerleşimi olduğu ve bu insanların avcılık ve balıkçılıkla geçindikleri anlaşılmıştır.

Küçükçekmece gölünün kuzeyindeki yarımada üzerinde ise sur ve bir liman kalıntısı vardır. Bunlara göre, burası Roma ve Bizans dönemlerinde kullanılmıştır. Hatta buradaki yerleşimin isminin “Bathonea” olduğu öğrenilmiştir.

Bizans döneminde ilçe: İstanbul’u Roma’ya bağlayan “Via Egnetia” yolu üzerindedir. Bu yüzden tarih boyunca bölge, birçok akına uğramış ve istila edilmiştir.

Bizans döneminde bölgenin isminin “Region” olduğu da söylenmektedir. Burada bir Bizans sarayı bulunuyormuş. Bizans imparatorları, seferden döndüklerinde bu sarayda dinlenirlermiş.

Tarihi süreçte Bulgarlar ve Latinlerin egemenliğine giren Region şehri, 1453 yılında Rumeli Beylerbeyi Karaca Bey tarafından ele geçirilir. 1455 yılında ise Edirne’den İstanbul’a gelen Fatih Sultan Mehmet’in emriyle imar edilir.

Osmanlı döneminde bölgenin ismi “Çekme-i Küçük” yani “Küçük-Çekme” dir. Burada: camiler, medreseler, hanlar, hamamlar ve çeşmeler inşa edilmiştir. 1908 yıllarına kadar Çatalca ilçesine bağlı bir yerdir.

Cumhuriyetin ilk yıllarında Yeşilköy nahiyesinin bir köyüdür. 1956 yılında nahiye merkezi ve 1981 yılında Belediyelik olmuştur. 1987 yılında ise Bakırköy ilçesinden ayrılarak bağımsız ilçe olmuştur.

İstanbul Küçükçekmece

 

GENEL

Çatalca yarımadası üzerinde, Küçükçekmece lagün gölü kıyısındadır. (Lagün: kelime anlamı denizle bağlantısı olan demektir.) İstanbul şehir merkezine uzaklığı 17 km dir. Asya Avrupa bağlantısını sağlayan önemli karayolu ve Sirkeci-Avrupa bağlantılı demiryolu ağı üzerindedir.

İlçenin yüzölçümü 118 kilometre karedir. Sahil uzunluğu 7 km dir. Yerleşim yeri: geniş düzlükler hallinde, az engebeli bir alana yayılmıştır. Deniz ve göl kıyılarında, içerilere doğru yükseltiler artar. Kuzeydeki tepelerde yükseklik 200 metreyi bulur.

İstanbul Küçükçekmece gölü

 

KÜÇÜKÇEKMECE GÖLÜ

Göl: önce koy, zamanla da kıyı kordonuyla kaplanarak lagün haline gelerek oluşmuştur.

Gölün ağız kısmı kapalıdır. Ancak denizle bağlantısı vardır. Gölün denizle bağlantısı: 1.5 metre derinlikteki bir geçitle sağlanmaktadır. Bu geçit, gölün fazla suyunun Marmara denizine akmasını sağlar.

Marmara denizi ise Küçükçekmece gölü arasında köprü vazifesi gören bu geçit, gölün fazla suyunu denize aktardığı gibi, gölde su azalması ve deniz suyunun taşması durumlarında denizden göle su taşınmasını sağlar.

Bu yüzden gölün suyu, yarı tuzludur.

Gölün uzunluğu yaklaşık 10 km ve genişliği ise 6 km dir. En derin yeri 22 metredir. Göl deniz seviyesindedir.

Göl: doğusunda Nakkaş deresi ve batısında ise Eşkinoz deresi ve Sazlıdere ile beslenmektedir.

Gölün güney sahili, Marmara denizine paralel ince bir sahil şeridiyle çevrilmiştir.

Gölün doğu kısmında İstanbul ilinin banliyö ilçeleri olan Halkalı, Küçükçekmece, Soğuksu ve Menekşe bulunmaktadır. Gölün ağız kısmının, doğusunda ise Florya vardır. Bu kısımda turistik amaçlı plajlar vardır.

Kuzeydeki Altınşehir ve batıdaki Firuzköy kıyılarında, geniş sazlıklar vardır. Özellikle: gölün doğu kıyısında buluna Çekmece Nükleer Araştırma Merkezi ve askeri alan sınırlarında gölün doğal yapısı korunmuştur.

İstanbul Küçükçekmece gölü

 

Göl kış aylarında çok sayıda su kuşu barındırır.

Ancak gölde uzun yıllara dayalı aşırı kirlilik söz konusudur. Göl çevresindeki endüstriyel tesisler ve kara ve deniz ulaşım araçlarının atıkları gölde ağır metal kirliliği oluştururken, bu durum son yıllarda nispeten önlenmiştir. Ancak, evsel atıklar devam ettiği söylenmektedir.

Günümüzde gölün kıyısında: piknik alanları, mesire yerleri, koşu ve yürüyüş parkurları bulunmaktadır.

İstanbul Küçükçekmece gölü

 

Göl ve arkeoloji

Evet tüm bunların yanında, Küçükçekmece gölü ile ilgili çeşitli efsaneler anlatılmaktadır. Bunların en başında ise, MS 557 yılında meydana gelen büyük deprem sonucu yıkıldığı tahmin edilen “Bathenoa” isimli antik kentin bu gölün altında bulunduğu tahmin edilmektedir.

Döneminde önemli bir liman kenti olan Bathenoa antik kendi, Tarihçe bölümünde bahsettiğim gibi Roma ve Bizans dönemlerinde burada kurulu olan kentin ismidir.

Gölde yapılan bazı arkeolojik araştırmalarda, bu şehirle ilgili bazı kalıntılara ulaşılmıştır. Göl suları altında: bu kalıntılarla birlikte, bir deniz fenerine ait yapıların kalıntıları da bulunmuştur. Bu deniz feneri kalıntıları: gölün kuzeybatısında Firuzköy kıyısındaki yarımadanın deniz tabanında bulunmuştur.

Göl içindeki sığlığın üstünde iki taş blok görülmektedir. Blokların çevresinde ise, su altında duvar kalıntıları, mermer döşeme parçaları, seramik kalıntıları ve çok sayıda tuğla ve kiremit parçası bulunmuştur. Bu fener kalıntıları, Bathenoa kentinin önemli bir liman kenti olduğunu kanıtlamaktadır.

 

KÜÇÜKÇEKMECE GÖL FESTİVALİ

Küçükçekmece gölü amfi tiyatroda yapılmaktadır. Her yıl geleneksel olarak Temmuz ayı içinde 7 gün süreli yapılan festival: ulusal ve uluslararası düzeyde çeşitli ülkelerin katılımı ile yapılıyor. Küçükçekmece gölü kıyısında oluşturulan festival alanında: her gün farklı ülkelerin katıldığı etkinlikler düzenleniyor. Ayrıca amfi tiyatroda, birçok sanatçı tarafından konser verilmektedir.

 

GEZİLECEK YERLER

İstanbul Küçükçekmece Bathonea

BATHONEA ANTİK KENTİ KALINTILARI

İstanbul Küçükçekmece Bathonea

 

Sur duvarları

2007 yılında yapılan yüzey araştırmalarında, Küçükçekmece gölü kuzeyinde bulunan yarımadanın en uç kıyısında, kuraklık nedeniyle, 15-20 metre uzunluğunda bir duvar formunun, göl içine doğru ilerlediği görülmüştür.

2008 yılı araştırmalarında, kara ve su altı koordineli biçimde taranmaya başlanmıştır. Bir önceki yıl tespit edilen göl içine doğru ilerleyen duvar formu karadan ve su içinden takip edilmiştir.

Bu araştırmalar sonucunda: yarımadanın kuzeydoğu doğrultusunda 95 metre ve güneydoğu doğrultusunda ise 200 metre uzunlukta, ortalama 135 cm yükseklikte bir duvar formu tespit edilmiştir.

Bu iki duvar, yarımadanın ucunda bir yapı ile (kule) birleşerek üçgen biçim almaktadır.

Bunun yanında; aynı kalınlıkta bir hattın, güneydoğu tarafından karaya doğru devam ettiği görülmüştür.

Karada yapılan araştırmalara göre, denize doğru çıkıntı yapan kuzeyinden geçen başka bir duvarın varlığı tespit edilmiştir.

Bu durumda: iki yandan denize kıyısı bulunan ve kuzeyde karadan üçgeni tamamlayan uzun bir sur duvarını ortaya çıkarmaktadır.

Sur duvarlarının yapımında kullanılan malzemeler arasında devşirme olarak kullanılmış malzemeler de görülmektedir. Bu malzemelerin Hellenistik ve Roma dönemine ait oldukları anlaşılmaktadır.

Duvarların arasındaki alan Osmanlı döneminde de imar görmüştür. Duvarın iç sınırlarındaki Osmanlı yapılarına ait duvar kalıntıları ve havuz yapısı kısmen ayaktadır. Havuz bölümünde kaçakçılar tarafından açılan delikten, aşağıda daha önceki dönemlerden kalma bir sarnıç varlığı tespit edilmiştir.

Kuzeybatı tarafında, suyun içinde birbirine yakın durumda iki yapı parçası ve karada bir sütun parçası bulunmaktadır.

İstanbul Küçükçekmece Bathonea Mendirek

 

Mendirek

Çalışmalardan anlaşıldığına göre, Küçükçekmece gölü üzerindeki yarımadanın, aynı zamanda doğal bir mendirek olduğu anlaşılmıştır. Göl içinde hemen her gün esen hakim rüzgar, çoğunlukla kuzeydoğu yönünden gelir.

Yarımada bu yöndeki rüzgarın yarattığı sert dalgaları kırmaktadır. Bu doğal özellik, yarımadanın diğer yönden gelen gemiler için emniyetli bir demirleme alanı olmasını sağlamaktadır. Günümüzde yarımada yakınlarındaki su derinliği ortalama 4 metredir.

Derinlik kıyıya yaklaştıkça artar. Bu yüzden, gemilerin yarımadanın duvarına bir rıhtım gibi yaklaşması mümkün gözükmez. Aynı zamanda, göle akan akarsuların taşıdıkları alüvyonlar gölü doldurmaktadır.

Bu yüzden limanın kullanıldığı dönemde, su derinliği hakkında bilgi yoktur. Ancak mevcut derinliğe göre değerlendirildiğinde, o dönemdeki ticaret gemilerinin iskelelere yaklaşmasının mümkün olduğu anlaşılmaktadır.

Efsane

Nurani yüzlü, uzun sakallı, garip bir dede bütün köyü dolaşmasına rağmen, bir lokma ekmek, sıcak bir aş bulup karnını doyuramaz. Bu yoksul ihtiyarı evine davet edip sofrasını açan olmaz. Uğramadığı tek bir ev kalmıştır.

Son bir umutla o kapıyı çalar. Kapıyı açana açık der. Kapıyı açan yaşlı kadın onu içeriye davet eder ve ihtiyarın karnını doyurur.

Garip Dede adındaki bu kişi, dua ettikten sonra kadına hitaben “Çocuklarını  al ve bu köyden uzaklaş, ama uzaklaşırken arkana bakma” der. Kadıncağız çocuklarını alır ve köyden uzaklaşır, yolda aklına gelir, neden arkana bakma dedi, merakını yenemez ve döner bakar.

Ne görsün köy çökmektedir ve yerini sular kaplamaktadır. Sonra bağırır “köy çöktü, köy çöktü”

Köy çökmüş ve sulardan bir göl oluşmuştur. Çöken köyün bulunduğu yerin adına “Çökmece Gölü” denilmiştir, sonradan bu yerin adı “Çekmece Gölü” ne dönüşmüştür.

Antik Fener

Göl kıyısında, bütün yöre halkı tarafından anlatılan bir efsane vardır. Buna göre “Caminin minaresinin hala Cuma günleri sabah ezanı okunduğunda görünmesiyle sona erer”

Minarenin göründüğü iddia edilen yer, yarımadanın açıklarıdır. Gerçekten de bu yerde: yapı kalıntıları, duvar formları, mermer döşeme parçaları, seramik kalıntıları ve çok miktarda tuğla-kiremit parçası bulunmaktadır.

Kalıntıların arasında suyun hemen altında ahşap bir de kazık bulunmuştur. Bu kazık, büyük ihtimalle: Küçükçekmeceli balıkçıların, tekneleriyle oraya çarpmamak için işaret olarak yerleştirdikleri bir ağaç parçasıdır.

Gölün su seviyesi düştüğünde kazık ortaya çıkmaktadır. Böylece bu durum ezan zamanına denk geldiğinde, efsane yani inanış desteklenmektedir.

Göl tabanında, suyun içinde yapılan araştırma sonuçlarına göre: denizin altındaki söz konusu yükselti, bugün olduğu gibi, o dönemde de deniz taşıtları için tehlikeliydi. Bu yapı ile, yarımada arasında şerit şeklinde bir sığlık bulunmaktadır.

Hem bu sığlığa karşı uyarı hem de limanın yerini göstermek için farklı zamanlarda buraya deniz fenerleri yaptırıldığı düşünülmektedir. Büyük blok taşlarından yapılmış olan yapı kalıntısından alınan harç malzemesi, Tem altı ve Sazlıdere tarafından bulunan sur kalıntılarından alınan harç örneklerine benzemektedir. (MS 4’ncü yüzyılda İmparator Konstantin tarafından yaptırılmış olmalıdır.)

Deniz feneri olduğu tahmin edilen söz konusu yapının, tam işlevi, büyüklüğü ve yüksekliği tespit edilememiştir.

Antik Çapa İzleri

Gölün kuzeybatı ve güneybatı arasında kalan alanı ile yarımadanın güneyinde kalan liman bölümünde su altında sonarla yapılan araştırmalarda: 6 tane geç Roma ve Bizans dönemine ait demir çapası (V ve T çapa formunda) görülmüştür. Buna göre, yarımadanın güney ucundaki alanın bir liman olarak kullanıldığı düşünülmektedir.

 

Antik Mimari Kalıntılar

Yarımadanın kuzey kıyılarında yapılan araştırmalarda çok sayıda yapı kalıntısı izine rastlanılmıştır. Ayrıca, kıyıya paralel giden bir yol tespit edilmiştir. Bu yol tipik Roma dönemi yapılarındandır. Yolun kenarlarında ise, kısmen toprağa gömülü sütun parçaları, dağılmış halde bulunmaktadır.

Tüm bunlara yani eldeki verilere göre: Küçükçekmece gölü üzerindeki yarımada ile sahilindeki tüm alanlar, antik yazarlar ve coğrafyacılar tarafından Konstantinopolis şehrinin 20 km batısında varlığına işaret edilen ve Küçükçekmece gölü yakınlarında olması gereken ancak bugüne kadar bulunamamış “Bathonea” şehrini işaret etmektedir.

Tarihçe Procopius’a göre, Konstantinapolis soyluları, tıpkı eski başkent Roma yakınındaki Ostia’da olduğu gibi, yılın bütün yaz dönemini deniz kıyısında, kent merkezinden uzak buradaki malikhanelerinde geçiriyorlardı. İmparatorun mailetiyle birlikte senatörler ve soylular, kent dışında saray ve malikhaneler inşa ettirdikleri bilinmektedir.

Ayrıca: Konstantinopolis şehrine batıdan girişi sağlayan günümüzdeki Zeytinburnu tarafındaki “Port Aurca” (Altın kapı) Via Egnetia yolu ile Küçükçekmece gölü kıyısındaki Reigon’a bağlanmaktadır.

Antik kent Bathonea: MÖ 2000’li yıllara ait izler taşımaktadır.

Kazılarda bugüne kadar: antik liman yapıları, İmparator Büyük Konstantin tarafından yaptırıldığı düşünülen dev bir açık sarnıç, bir kale kalıntısı ve tabanları mozaik kaplı büyük bir saray-manastır kompleksi, yer altı su kanalları ve antik yollar gün yüzüne çıkarılmıştır.

Bu yapıların içinde ele geçen küçük objeler, seramikler, amforalar: yüzyıllar boyunca Akdeniz’in batısından doğusuna kadar uzanan kıyılarda, İspanya, Fas, Mısır, Sicilya, Fenike, Lübnan, Suriye ve Ege adaları gibi pek çok antik dönem merkeziyle Karadeniz arasında yapılan yoğun ticareti ortaya koyması açısından önemlidir.

Küçükçekmece gölünün Avcılar kıyılarında yapılan ilk kazılarda ortaya çıkan antik limanlar ve deniz feneri, bölgenin büyük bir liman olduğunu göstermektedir. Kıyılarda ise duvarlar, denize inen büyük yollar, caddeler ve rıhtımlar vardır.

Zamanla büyük yapılar, meydanlar, kilise ve saray kompleksi belirginleşmiştir. Damgalı ve üzerinde Konstantin ve Konstans gibi isimler yazılı tuğlalardan inşa edilen büyük bir sarnıca ulaşılmıştır. Bunun, İstanbul şehrini ismini veren İmparator Konstantin döneminden kaldığı tahmin edilmektedir.

İstanbul Küçükçekmece Bathonea

 

Kazılarda: cam ve seramikten yapılmış, yaklaşık 420 tane tıbbı şişe (bunlar merhem, ilaç ya da koku şişesi) bulunmuştur. Bunlar: şişe biçimli, avuç içine sığan, çanak-çömlek gibi pişmiş topraktan yapılan bir kap cinsidir. MÖ 4’ncü yüzyılda Hellenistik dönemde kendini göstermeye başlayan bu tip toprak kaplar, sonraları dönemin modasına uyarak biçimsel değişimler göstermiş, zamanla camdan yapılmaya başlanmıştır.

Bu kaplarda bulunan kremler/merhemler/parfümler: hamam, spor yarışmaları sonrasında erkeklerce vücutlarına sürülüyordu. Kadınlar da bunları yoğun olarak vücutlarına sürüyorlardı.

İstanbul Küçükçekmece Bathonea

 

Bu, arkeolojik bir kazıda keşfedilen en yüksek antik şişe sayısıdır.

Bunlar, MS 7’nci yüzyıldan kalmadır.

Bu şişelerin bulunduğu birimin hemen yanındaki birimde: büyüklü-küçüklü boyutlarda birçok havan ve spatül saplı havan eli ortaya çıkmıştır.

Bu buluntuların ışığında anlaşılan: Bathonea şehri bölgesinde belirli bir süre boyunca bir ilaç üretim tesisi bulunmasıdır.

Tübitak Marmara Araştırma Merkezinde, bir şişenin iç duvarına sıvanmış halde bulunan kristalize olmuş, taşlaşmış ana yapıdan, kendiliğinden dökülen küçük parçaların ilk kimyasal analizleri yapılmıştır.

Bu analiz sonuçlarına göre: bunların içinde methanone (psikoaktif sakinleştirici) ve phenanthrene (yaraları iyileştirici, iltihapları giderici, adet öncesi ve sonrası rahatsızlıkları önleyici, damarları büzücü, mikropları yok edici, bağışıklığı güçlendirici, kan dolaşımını etkileyen) türden ilaç formülleri bulunmuştur.

Her iki türün de yerel olarak mevcut olan bitkilerden hazırlandığı anlaşılmıştır.

Çünkü daha önce botanik uzmanlarının çevrede yaptıkları araştırma sonuçlarına göre: Küçükçekmece gölü çevresinde dünyada nadir görülen endemik türlerden bulunan bazı bitkilerin ilaç yapılında kullanıldığı ortaya çıkmıştır. Bitkilerin, yan birimde bulunan kaplarda ezilip karıştırıldığı düşünülmektedir.

Özellikle: dünyada nadir görülen ve Ege denizi çevresine özgü endemik türlerden “amsonia orientalis” yani “mavi yıldız” çiçeği ilaç yapımında yoğun olarak kullanılıyordu. Mavi yıldız bitkisinin, özellikle kan dolaşımı ve kansere karşı özelliklere sahip olduğu belirlenmiştir.

Sonuç olarak: antik dönem tıp pratisyenleri, psikolojik hastalıkların farkında olmakla birlikte, bunların aktif olarak tedavisini de sağlamaktaydılar. Evet bu şişeler, ateş tabakasının altında sadece 1 metre karelik alanda toplu olarak bulundu.

Çevresinde yangın izleri olan oranın çevresinde ele geçen sikkelerden yapının tarihi yaklaşık olarak MS 616-620 yılları arasına tarihlendi. Çöken çatının altında kalan ahşap sandıktaki toprak şişeler korunarak günümüze kadar gelmişti.

MS 620-640 yılları arasında bölgede büyük bir yangın olduğu anlaşılmaktadır. Bu tarihlerde, Trakya’dan İstanbul’a saldırılar olduğu bilinmektedir. MS 626 yılında Avar imparatorluğundan ciddi bir saldırı olur ve muhtemelen bu saldırı sırasında Bathonea alanında büyük bir yangın çıkar, yapı gurupları bu yangın sonunda yıkılır ve şişeler, ateş tabakasının altında kalır halde bulunmuştur. Bu durum, şehre Avar saldırısının kanıtı olabilir.

Hani şehirdeki tıbbi gelişmişlikle ilgili bilgiler verdik ya, kazılarda bir obje daha bulunmuş ki, bu da şehirdeki tıbbı gelişmeyi ortaya koymaktadır. Kazılarda bulunan bir kafatasında kesik izi vardır ve buna istinaden günümüzden bin yıl önce, burada beyin ameliyatı yapıldığı tahmin edilmektedir.

Muhtemelen MS 6’ncı yüzyılda depremde yıkıldıktan sonra mezarlık olarak kullanıldığı düşünülen bazilika içinde, 20’den fazla mezar tespit edilmiş ve mezardan çıkarılan kemikler incelenmiştir.

Roma ve geç Roma döneminden kalan, yüzey buluntularına göre, şehir 5-10 bin kişinin yaşadığı bir yerdi.

Daha da ilginci, kazı bölgesinde MÖ 2000’lere ait, erken Hitit dönemine ait iki figür/heykelcik bulunmasıdır.

Kazı bölgesinde 2015 yılında yapılan kazılarda, bazilika tipi bir dini yapının temelleri kazılırken, 5.4 cm boyunda ve 14 gram ağırlığında Hurri tipi Tanrıça heykelciği bulunmuştur. Demirden ve özel kalıpla üretildiği tahmin edilen heykelcik yüzyıllar içinde korozyona uğramıştır.

İkinci heykelcik ise 6.1 cm boyunda, 11 gram ağırlığındadır. Erkek tanrı heykeli de döküm tekniğiyle üretilmiştir. Kapı eşiklerinde, temel yapılarında, ocak altlarında bulunan bu tür eserler, yapı adak heykelciği olarak kullanılmıştır. İçlerinde nikel yoktur, cevherden kazanılan demirden üretilmiştir.

Burada yine ilginç bir gelişmeden söz etmek istiyorum, kazı ekibinin ifadelerine göre: Küçükçekmece gölü çok kirli olduğu için su altında çalışma yapılamıyormuş. Çünkü görüntü net değil, suyun büyük bölümü kanalizasyon, nükleer veya sanayi atığı ile doluymuş.

Son bir not: bu bölgedeki kazıların uzun yıllar boyunca süreceği söyleniyor.

İstanbul Küçükçekmece Sazlıdere

 

SAZLIDERE

Uzunluğu yaklaşık 40 km kadardır. Küçükçekmece gölüne dökülür. Ancak: baraj haline getirilmiş ve su tutulması için kapakları kapatıldığı için, Küçükçekmece gölünü besleme özelliği kaybolmuştur. Sazlıdere barajı, İstanbul’da içme suyu üretmek amacı ile 1991-1996 yılları arasında inşa edilmiştir. Kaya gövde dolgu tipindedir. Akarsu yatağından yüksekliği 48 metredir.

İstanbul Küçükçekmece Köprüsü

 

KÜÇÜKÇEKMECE KÖPRÜSÜ

Roma döneminde, İstanbul’u batıya bağlayan ana yolun üzerinde, Küçükçekmece gölünün Marmara deniziyle birleştiği yerde büyük bir ihtimalle ahşap bir köprü bulunuyordu.

Bizans devrinde: başkenti yani Konstantinopolis şehrini, batıya bağlayan ünlü “Via Egnetia” yolu bu köprünün üzerinden geçerek ilerliyordu. Hatta: aynı yerde göl manzaralı hakim bir tepenin üzerinde, İmparatorun büyük bir sayfiye yeri olan Region isimli bir yerleşim yeri vardı.

Bu köprü, MS 6’ncı yüzyıl ortalarında meydana gelen iki deprem sonucu yıkılır.

Daha sonra, MS 558 yıllarında ise, burada Bizans İmparatoru I. Justinianus tarafından yarısı kagir, yarısı ahşap bir köprü yaptırılır. Köprü, taşlardan yapılan geniş bir kemer üzerine oturmaktadır.

Bu köprü, MS 813 yılında Bulgar kralı Krum tarafından tahrip edilmiştir.

Sonrasında ise Bizans imparatoru I. Basileios tarafından tamir ettirilmiştir.

Fetihten sonra, 1455 yılında Fatih Sultan Mehmet, stratejik önemde olan köprüyü onarttırmıştır.

Batı kaynaklarında: Büyükçekmece köprüsü ile bu köprü kıyaslandığında bu köprü “Küçük Köprü” olarak isimlendirilir.

1560 yılında ise, Osmanlı döneminde Mimar Sinan’dan önce Başmimar olan Acem Alisi tarafından buraya yeni bir köprü yapılır. (köprüyü yaptıranın kimliği kesin değildir, tahmindir.)

Bu tarihi köprü: 1735 ve 1861 yıllarında onarılır. I Dünya savaşı sırasında eni genişletilir.

Son olarak: 1996 yılında köprü İstanbul Büyükşehir Belediyesi tarafından tekrar onarılır.

2005 yılında ise restorasyon çalışmaları yapılır.

Günümüzde görülen ve “Mimar Sinan Köprüsü” olarak isimlendirilen köprü: 227 metre uzunlukta ve 7 metre genişliktedir.

 

ATATÜRK MAHALLESİ

İstanbul Küçükçekmece Mehmet Arsay Klasik Otomobil Müzesi

 

MEHMET ARSAY KLASİK OTOMOBİL MÜZESİ

İkitelli caddesindedir.

Klasik otomobil tutkunu Mehmet Arsay, eşi Meryem Aksay ile birlikte, İstanbul’da 3 tane olan klasik otomobil müzelerinden bir tanesi, Küçükçekmece ilçesinde kurmuştur. Mehmet Arsay, yaşamı boyunca: klasik nostaljik otomobilleri onarıp yeniletmiş, yeni nesillere bu araçları tanıtmak için bu müzeyi kurmuştur.

Müzede sergilenen araçlardan bazıları yurt dışından getirilmiştir. En dikkat çeken otomobiller: 1886 model Benz, 1899 model Decouvelle, 1979 model Porche markalı otomobillerdir.

Müzeye giriş ücretsizdir. Ancak sadece Cumartesi ve Pazar günleri ziyarete açıktır. Müze özellikle klasik otomobil meraklıları tarafından yoğun ziyaret edilmektedir. Mehmet Arsay, 1999 yılında vefat etti ve yerine müzeyi oğlu idame ettirmektedir.

İstanbul Küçükçekmece Mehmet Arsay Klasik Otomobil Müzesi Atatürk’ün Arabası

 

Atatürk’ün Arabası

Haziran 2015 tarihinde Atatürk’ün makam arabası, yenileme amacıyla Anıtkabir Komutanlığından teslim alınmış ve müzeye getirilmiştir. 82 yaşındaki otomobil: işinin ehli mekanik, kaporta ve elektrik ustaları tarafından özenle sökülmüş, aracın eksik ve değişmesi gereken parçaları yurtdışından temin edilmiştir. 6 aylık bir restorasyon süreci sonunda, araç 26 Ekim 2016 günü Anıtkabir Komutanlığına teslim edilmiştir. Mükemmel bir uygulama, bunu sağlayanları kendi adıma tebrik ediyorum.

 

HALKALI MERKEZ

İstanbul Küçükçekmece YKB Gösteri Merkezi-Yahya Kemal Beyatlı Gösteri Merkezi

 

YKB GÖSTERİ MERKEZİ-YAHYA KEMAL BEYATLI GÖSTERİ MERKEZİ

Aytaç Mevkii Fatih Caddesindedir. 2013 yılında hizmete açılmıştır. İstanbul ilinin en büyük gösteri merkezidir. Amfi tiyatro tarzında düzenlenen merkezde: kapalı alanda 10 bin ve açık alanda ise 35 bin izleyici kapasitelidir. Burada: konser, gösteri, etkinlik, uluslararası prodüksiyonlar düzenlenmektedir.

İstanbul Küçükçekmece YKB Gösteri Merkezi-Yahya Kemal Beyatlı Gösteri Merkezi

 

Sahne 704 metre kare büyüklüktedir. Bu ölçüsü ile, Türkiye ve Avrupa’nın en büyük sahnesidir. Ancak parabolik oturma düzeni nedeniyle, sahne her yerden görülebilmektedir. Sahnenin iki yanı “Efes Celsius Kütüphanesi” tarzını yansıtmaktadır. Yine merkezde, en gelişmiş ses ve ışık sistemleri bulunmaktadır.

SEFAKÖY

Yerleşim yeri ilk olarak 1879-1890 yılları arasından Bulgaristan’dan göçen Karaömeroğlu İbrahim Safra tarafından kurulmuştur.

Tarihi süreç içindeki isimleri: Zifirköy, Sofranatis, Sofraköy, Safraköy, Işıklıtepe, Sefaköy olmuştur. Bilinen ilk ismi “Zafirköy” dür. Gerçekte, Zafir kelimesinden kaynaklanan bu isim, bölgenin Rumların yerleşim yeri olarak kullanıldığı dönemde Sofranatis olarak değiştirilmiştir.

Osmanlı döneminde avlak olarak kullanılan bu bölgede: birçok Osmanlı Padişahı ve erkanı bir dönem avlanmıştır. Hatta, bir söylentiye göre: “Sultan Abdülhamid, bir gün avlanırken, eşraftan Fehim Efendi’nin konuğu olur.

Fehim Efendi’nin kendisini ağırlamak için kurduğu sofra, Padişah tarafından çok beğenilir ve bunun üzerine Sofranatis isminin değiştirerek buraya “Sofraköy” isimin verir. Daha sonra halk arasında bu isim “Safraköy” olarak değişime uğrar.

Cumhuriyet döneminde köyün ismi, kayıtlara geçerken yanlışlıkla “Safraköy” olarak geçer. 1970’li yılların başında dönemin yöneticileri bu ismin değiştirilerek yörenin isminin “Işıktepe” olmasını isterler. 1974-1975 yılları arasında yapılan girişimler sonucu, bölgenin ismi “Sefaköy” olarak değiştirilmiştir.

Bir zamanlar birçok medeniyete ev sahipliği yapmış bölgede bulunan tarihi eserler, zaman içinde yok olmuş ve bölge yerleşim alanı olarak kullanılmıştır. Günümüzde bu eserlerden birkaç tanesi (su sarnıcı) kalmıştır.

İstanbul Küçükçekmece Ayamama Deresi üzerindeki köprü-Papazın köprüsü

 

AYAMAMA DERESİ ÜZERİNDEKİ KÖPRÜ-PAPAZIN KÖPRÜSÜ

Basın Ekspres yolunun Halkalı çıkışındadır. Ayamama deresi üzerindedir.

İstanbul Küçükçekmece Ayamama Deresi üzerindeki köprü-Papazın köprüsü

Yaptığım bütün araştırmalara rağmen bu köprünün yapılış tarihi ve yaptıranla ilgili net bilgilere ulaşamadım.

Yakın zaman önce, köprünün hemen yanına yeni bir köprü yapılmış olup bu yeni köprü de “Papazın Köprüsü” olarak isimlendirilmiştir. Eski köprü ise, 2009 yılındaki sel felaketinde ağır hasar görmüş durumda onarılmayı beklemektedir. Daha doğrusu kaderine terk edilmiş, yıkılması beklenmektedir.

İstanbul Küçükçekmece Halkalı Ziraat Mektebi

 

HALKALI ZİRAAT MEKTEBİ

1891 yılında eğitim-öğretime başlanan okul; sahasında Türkiye’deki ilk ve önemli kurumlardan birisidir. Okul: 1878-1879 yılları arasında Ticaret ve Ziraat Nazırı Ahmet Cevdet Paşa döneminde kurulan Ziraat Müdürlüğüne getirilen, Fransa’da eğitim görmüş Amasyan Efendi tarafından kurulmuştur.

Açıldıktan 1894 yılına değin Mülkiye Baytar Mektebinin yatılı kısmını bünyesinde barındırmıştır. Bu tarihten sonra sadece Ziraat sahasında eğitim ve öğretim devam etmiştir. Devrinde Avrupa ayarında eğitim veren okul, ilerde mesleğinde uzman olacak ve ülkeye önemli hizmetlerde bulunacak pek çok öğrenci yetiştirmiştir.

Bu okuldan mezun olan bazı şahsiyetler ise sadece meslekleriyle ilgilenmemişlerdir. Bunlardan ilk akla gelen İstiklal Marşı şairi Mehmet Akif Ersoy’dur. 1928 yılında okul kapatılmış, öğrencileri İstanbul Orman Mektebine devredilmiştir. Okulun Halkalı’da bulunan binası ise, Halkalı Ziraat ve Tarım Lisesine dönüştürülmüştür. Okul günümüzde İstanbul Sabahattin Zaim Üniversitesi Kampüsü olarak kullanılmaktadır.

İstanbul Küçükçekmece Sabahattin Zaim Üniversitesi

 

SABAHATTİN ZAİM ÜNİVERSİTESİ

Halkalı caddesindedir. 2010 yılında kurulmuş bir vakıf üniversitesidir. Halkalı Ziraat Mektebi binasında yerleşiktir. Mektebin yemekhane salonu, günümüzde üniversite Mehmet Akif Ersoy fuayesi olarak kullanılmaktadır.

Burada: iç kapı üstü ve çevresini İstiklal Marşı ve Akif’in büyük boy bir portresi süslemektedir. Halen okulda, 87 ülkeden 1934 öğrenci eğitim görmektedir. Lisans öğrenci sayısı ise, 7490 dır.

ÇAMLIK PİKNİK ALANI

Sabahattin Zaim Üniversitesinin yanındadır. Giriş ücretsizdir. Alanda: yürüyüş ve koşu yolları, bisiklet alanı, piknik yerleri ve çocuk oyun alanları bulunmaktadır.

 

ATAKENT MAHALLESİ

İstanbul Küçükçekmece Atakent Kültür Merkezi

 

ATAKENT KÜLTÜR MERKEZİ

Halkalı Toplu Konutları 2 Ekip Girişindedir. Eski adı “Halkalı Kültür ve Sanat Merkezi” dir. 2005-2006 yılında yenilenerek tekrar hizmete açılmış ve “Atakent Kültür Merkezi” ismini almıştır. Burada: çok amaçlı bir salon (386 kişilik), sergi salonu, fuaye, derslikler, kütüphane ve spor salonu bulunmaktadır.

İstanbul Küçükçekmece Arena Park Alışveriş Merkezi

 

ARENA PARK ALIŞVERİŞ MERKEZİ

Çiçekli Vadi Caddesindedir.

2011 yılında hizmete girmiştir. Yapının iki katı: alışveriş ve yaşam merkezi, bir katı ise otopark olarak düzenlenmiştir. Yarı açık mimarisiyle sokakta alışveriş yapma zevki yaşanmaktadır. Meydanları ise yemyeşil düzenlenmiştir.

Burada Türk ve dünya markalarının bulunduğu 110 mağaza bulunmaktadır. Ayrıca, sinema bölümünde 10 salon vardır.

Bölgenin en büyük sinema salonu buradadır. Arena Park alışveriş merkezinde “Starpark” isimli çocuk oyun merkezi bulunmaktadır. Starpark içinde: atlıkarınca, çarpışan arabalar, gondol, uçan salıncak ve benzeri birçok etkinlik bulunmaktadır.

 

MENEKŞE/NAKKAŞ DERESİ (ROMA) KÖPRÜSÜ

Halkalı Altınşehir İstanbul Caddesi ile 4. Caddenin sınırladığı güney ucunda, Nakkaş deresinin Menekşe deresiyle birleştiği noktadadır.

Köprü, yol ağları bağlantısı tamamen koparılmak suretiyle ulaşım işlevini kaybetmiştir. Ancak tarihi belge değerinin yüksek olduğu söyleniyor.

Köprü 3 gözlüdür. Uzunluğu 14.33 metre ve genişliği ise 4.61 metredir.

Köprünün kemerleri, tek merkezli yarım dairedir.

Ortadaki büyük gözün her iki yanında kemerli küçük gözler bulunur.

Köprünün yapılış tarihi hakkında net bilgiler yoktur. Ancak: köprü MS 4’ncü yüzyılın ilk yarısında Roma imparatoru Constantinus tarafından inşa ettirildiği söylenen ve Konstantinopolis şehrini Avrupa’ya bağlayan “Via Egnetia” adı verilen tarihi yol ağının bir parçasıdır.

Köprü: yapım tekniği, mimari özellikleri ve malzeme kullanımı değerlendirildiğinde, Roma köprü mimarisi özelliklerini taşır. Bu yüzden, Roma döneminin teknik bilgi, beceri, yapım, malzeme ve işçilik özelliklerini günümüze yansıtır.

Yalın bir tasarıma sahip köprüde süsleme yoktur. Sadece kültürel peyzaj öğesi olarak önem kazanır.

Evet, yukarıda da söz ettiğim gibi, günümüzde: dere yatağı değiştirilmiş, köprünün yol ağları ile bağlantısı kesilmiş ve çevre düzenlemesi sırasında dikkate alınmamış ve köprü işlevsiz bırakılmıştır. Ancak yine yukarıda belirttiğim gibi, köprü tasarım, malzeme ve işçilik özellikleri açısından Roma döneminin özelliklerini yansıtacak özgünlüğünü korumaktadır.

 

TEVFİKBEY MAHALLESİ

İstanbul Küçükçekmece Sefaköy Kültür ve Sanat Merkezi

 

SEFAKÖY KÜLTÜR VE SANAT MERKEZİ

Maslak Çeşme Caddesindedir. Türkiye’nin en modern kültür ve sanat merkezidir. 2009 yılında hizmete açılmıştır. Burada 1 tane 507 kişilik büyük sahne, 17 tane atölye ve sergi alanı vardır.

 

ARMONİAPARK  OUTLET CENTER

Şehit Mehmet Sevinç Sokaktadır. Merkezde: restoran ve kafeler, sinema salonları ve mağazalar bulunmaktadır. Bu mağazalarda, her türlü ürün bulup satın alabilirsiniz.

 

İSTANBUL AREL ÜNİVERSİTESİ SEFAKÖY YERLEŞKESİ

2007-2008 yılında eğitime başlamıştır.

Üniversite bünyesinde: Fen-Edebiyat, Mühendislik ve Mimarlık, Güzel Sanatlar, İktisadi ve İdari Bilimler, İletişim Fakültelerinden oluşan 5 fakülte vardır. Ayrıca Uygulamalı Bilimler Yüksek Okulu ve Yabancı Diller Yüksekokulu bulunmaktadır.

 

CENNET MAHALLESİ

CENNET KÜLTÜR VE SANAT MERKEZİ

Yahya Kemal Beyatlı Caddesindedir.2008 yılında hizmete girmiştir. Merkezde: 435 seyirci kapasiteli tiyatro salonu bulunmaktadır. Ayrıca çok amaçlı bir sergi salonu, tam donanımlı müzik atölyeleri, bale salonu ve yaşam boyu eğitim atölyeleri bulunmaktadır.

 

İSTASYON MAHALLESİ

İstanbul Küçükçekmece İstasyon Mahallesi Millet Bahçesi

MİLLET BAHÇESİ

100 dönümlük bir alana kurulmuştur.

Halkalı Çamlık Park alanında: yürüyüş yolları ve bisiklet yolları bulunmaktadır. Ayrıca barbekü alanları yapılmış ve piknik masaları bulunmaktadır. Ayrıca: oyun bahçeleri, macera parkı, uçurtma çayırı, etkinlik meydanı ve panayır alanı vardır.

 

1’NCİ ORDU MUHABERE ALAY KOMUTANLIĞI-HAMZA GÜNALP KIŞLASI

Yarımburgaz caddesindedir.

 

YARIMBURGAZ MAHALLESİ

İstanbul Küçükçekmece Yarımburgaz Mağaraları

YARIMBURGAZ MAĞARALARI

Güvercintepe Mahallesindedir.

Küçükçekmece gölünün 1.5 km kuzeyinde, Altınşehir mahallesi civarındadır. Denizden yükseklik 15 metredir. İki farklı giriş vardır. Alt mağara 500 metre ve üst mağara 52 metre uzunluktadır. Buradaki ilk araştırmalar 1838 yılında yapılmış ve bu araştırma sonuçlarına göre bu Yarımburgaz Mağaralarında, tarih öncesinde insanların yaşadığı anlaşılmıştır.

Yarımburgaz’da yaşamını sürdüren insan topluluklarının Küçükçekmece civarında avlandıkları ve hatta sonradan bölgeye yerleşmiş olabilecekleri tahmin edilmektedir. Mağaranın 6 km güneyinde Firuzköy yakınlarındaki yarımada üzerinde Paleolitik dönem insan guruplarının avladıkları hayvan derilerini yüzmüş, işlemiş, ayrıca kemik ve ağaçları sürterek sivriltmiş olabilecekleri muhtemeldir.

Yakın geçmişte ise, mağaraların kilise olarak kullanıldıkları anlaşılmıştır. Çünkü Yarımburgaz Mağarasının içine oyulan Bizans döneme kilisesinin apsisi halen görülebilmektedir. Mağaralar, 2000 yılında arkeolojik sit alanı ilan edilerek koruma altına alınmıştır.

 

ÇEKMECE NÜKLEER ARAŞTIRMA VE EĞİTİM MERKEZİ

Nükleer Araştırma ve Eğitim Yolundadır.

1955 yılında ABD ile atom enerjisinin sivil amaçlı kullanımına ait bir anlaşma imzalanmıştır. 1956 yılında ise bir araştırma reaktörü kurulması için çalışmalara başlanmıştır. Küçükçekmece gölü kıyısındaki günümüz arazisi seçilmiş ve Başbakanlık Atom Enerjisi kurumu kurulmuştur.

1959 yılında ülkemizin ilk nükleer tesisi olan araştırma reaktörünün temeli 2800 dönümlük arazide atılmıştır. 1960 yılında atom reaktörü projesinin ismi bulunduğu yere izafeten “Çekmece Nükleer Araştırma ve Eğitim Merkezi” olarak değiştirilmiştir. 1962 yılında ise tesisin açılışı yapılmıştır.

Nükleer teknoloji alanında faaliyet göstermektedir. Her yıl burada, değişik branşlardan birçok öğrenci staj yapmaktadır.

Merkez arazisi içinde kalan 3700 metre uzunluğundaki kıyı şeridi üzerinde gizli bir kuş cenneti bulunmaktadır. Burada bulunan koruluk alanda: karabatak, balıkçıl ve yaban ördeği başta olmak üzere çeşitli kuş türlerinin barındığı ve göçler sırasında ise başkaca kuşların da görüldüğü tespit edilmiştir.

 

FATİH MAHALLESİ

İstanbul Küçükçekmece Göl ağzı Parkı

KÜÇÜKÇEKMECE GÖL AĞZI PARKI

Hatboyu caddesindedir. Yürüyüş yolu ve kafeleri bulunmaktadır.

İstanbul Küçükçekmece Göl ağzı Parkı

Özellikle güneşin doğuşu ve batışını izlemek için burası tercih ediliyor. Sahil boyunca bisiklet yolu vardır.

İstanbul Küçükçekmece Göl ağzı Parkı

Ayrıca 1 tane çocuk oyun alanı ve 1 tane fitness alanı bulunuyor. İki büyük seyir iskelesi bulunur.

İstanbul Küçükçekmece Sosyal Tesisi

KÜÇÜKÇEKMECE SOSYAL TESİSİ

Yalı Caddesi Altın Sokaktadır. İstanbul Büyükşehir Belediyesi tarafından yapılıp işletilmektedir.

Burada nezih bir ortamda ve göl manzarası eşliğinde yemek yenilebiliyor. Tesis, yeşilin her tonunun göl manzarasıyla buluştuğu bir yerde yapılmıştır. Tesiste 237 metre kare açık alan ve 283 metre kare restoran bölümü bulunur. Aynı anda 240 kişiye hizmet verilmektedir.

İstanbul Küçükçekmece Kibrithane-Kibrit Fabrikası

KİBRİTHANE-KİBRİT FABRİKASI

“Osmanlı Kibritleri Fabrikası” günümüzde de 19’ncu yüzyıl başlarında “Osmanlı Kibritleri Anonim Şirketi” tarafından kurulan fabrikada faaliyet göstermektedir. Osmanlı kibritleri fabrikası, 1888 yılında kurulmuş ve o dönemin büyük fabrikalarından birisi olarak bütün ülkeye ve hatta Avrupa’ya kibrit ihraç etmiştir. Fabrika, 1900’lü yılların başına kadar üretime devam etti, ancak bir süre sonra kapatıldı.

Üretimin sonlanmasıyla atıl duruma düşen yapı, 20’nci yüzyıl başlarında farklı mülkiyetlere, farklı kullanımlarla birlikte günümüze bazı değişikliklere uğrayarak ulaşmıştır. Çünkü: fabrikanın mülkiyet hakkı bölünmüş durumdadır ve farklı bölümler şimdiye kadar birçok kullanıcı tarafından üretim amaçlı kullanılmıştır.

İstanbul Küçükçekmece Kibrithane-Kibrit Fabrikası

 

1991 yılında kültür varlığı olarak tescil edilerek koruma altına alınmıştır.

2010’lu yıllarda, 5 bloktan oluşan Eski Kibrit Fabrikasının 1 bloğunun koruma ve restorasyon sürecine başlanmıştır. Ardından restore edilen bu blok: film ve video klipleri çekimi yapan bir şirket tarafından etkinlik mekanı ve film seti olarak kullanılmaktadır.

Günümüzde 2 ve 3’ncü bölümler: Nakil Bant Fabrikası olarak kullanılmaktadır. Bu fabrikaya ait buhar kazanı arka cephededir ve kazanın hemen arkasında günümüzde aktif olarak kullanılan bir baca yükselir.

Sonuç, bu satırları sadece bilgi amaçlı yazdım, çünkü eski yani bir zamanların oldukça ünlü kibrit fabrikası bugün bu özelliğini yitirmiş durumdadır. Yani gidilip görülecek bir şey yoktur.

İstanbul Küçükçekmece Tuğralı Çeşme-II Abdülhamit Çeşmesi

TUĞRALI ÇEŞME-II ABDÜLHAMİT ÇEŞMESİ

Fatih Mahallesinde Küçükçekmece Meydanında İstasyonun önündedir. Çeşme Sultan II Abdülhamit tarafından yaptırılmıştır. Çeşme: Hamidiye çeşmeleriyle aynı süsleme özelliklerine sahiptir.

İstanbul Küçükçekmece Tuğralı Çeşme-II Abdülhamit Çeşmesi

 

Çeşme üzerinde, ortadaki yuvarlak madalyon içinde Sultan II Abdülhamid’in tuğrası bulunmaktadır. Ayrıca tuğranın altında 1318 yani 1900 yılı tarihi yazılıdır. Muhtemelen 1900 yılında yapılmıştır. Gelelim günümüze, günümüzde çeşme terkedilmiş ve bakımsız durumdadır.

İstanbul Küçükçekmece Garip Dede Türbesi

GARİP DEDE TÜRBESİ

Dış Kumsal Mevkiinde Yan yoldadır.

Garip Dede: Anadolu erenlerindendir. Alevi-Bektaşi inancına göre, türbesi Macaristan’da bulunan Gül Baba’nın müsahibi olduğuna inanılmaktadır. Kimsesi olmadığı için Garip Dede ismiyle tanındığı tahmin edilmektedir.

1600’lü yıllarda yaşadığına inanılıyor. Garip Dede öldüğünde gömüldüğü mezar, 1955 yılında türbeye dönüştürülmüştür. Türbenin çevresinde, günümüzde Cemevi ve altında aşevi bulunmaktadır.

 

KARTALTEPE MAHALLESİ

İstanbul Küçükçekmece Sefaköy Çarşı Camii

SEFAKÖY ÇARŞI CAMİİ

Aytaç Mevkiinde 16/1 Sokaktadır. Fatih Sultan Mehmet dönemi yapısıdır. Bu yüzden “Fatih Camii” olarak da bilinir. Mescit olarak yaptırılan mekan, 1960 yılında halkın bağışları ile camiye çevrilmiştir. Camide, iki dükkan ve bir çay ocağı bulunmaktadır.

 

YENİ MAHALLE

 

ABDÜSSELAM ÇELEBİ EFENDİ

Kendisi: Yavuz Sultan Selim ve Kanuni Sultan Süleyman döneminde, Başdefterdar olarak görev yapmıştır. Kendisi: Yavuz Sultan Selim tarafından, 1517 yılında Mısır seferinden dönüşte, yanında getirilmiştir.

Bölgenin gelişmesinde önemli imar faaliyetlerinde bulunmuş ve kendi adına bir külliye yaptırmıştır. Külliye günümüzde İmaret caddesindedir.

Bu külliyenin yaptırıldığı dönem Mimar Sinan dönemi, bu yüzden külliyenin yani cami, imaret ve medresenin ve ardından türbenin Mimar Sinan yapısı olduğu biliniyor. Külliyede: cami, medrese, imaret, türbe ve iki çeşme bulunmaktadır. Ancak: bunlardan sadece medrese ve imaret günümüze ulaşmamıştır. Sadece: cami, türbe ve çeşmeler günümüze ulaşmıştır.  

Tekke Camii-Abdüsselam Camii

Külliyenin merkezinde bu cami bulunmaktadır. 1526 yılında Başdefterdar Abdüsselam Bey tarafından mescit olarak yaptırılmıştır. Daha ayrıntılı bilgi verecek herhangi bir belge yoktur.

Daha sonraki süreçte, Aşçı Hüseyin Ağa tarafından minber konulmasıyla cami olmuştur. Cami, 1923 yılında Şerefnur Hanım tarafından yenilenmiştir. 1940 yılında harap durumda olan cami yine yenilenmiştir. Bu onarımda, cami kagir duvarlı ve ahşap çatılı yapılmıştır.

Son olarak 1967 yılında onarılan cami, özgün yapısını tamamen yitirmiştir. Günümüzde betonarme olan camiden geriye, sadece minarenin bir bölümü kalmıştır.

Abdüsselam Medresesi

Günümüzde yoktur. Abdüsselam Efendi, külliyeyi ilim merkezi haline getirmek için içine medrese yaptırmıştır. Bu medreseden saraya alimler ve devlet adamlarının yetiştirildiği söyleniyor.

İstanbul Küçükçekmece Abdüsselam Bey Türbesi
Abdüsselam Bey Türbesi

Türbe günümüzde Küçükçekmece’nin en önemli tarihi yapılarından birisidir.

Defterdar Abdüsselam Bey: medresesi ve imareti yakınındaki türbesinde yatmaktadır. Kendisi, 1526 yılında Kanuni Sultan Süleyman ile Mohaç seferine katılmış ve bu seferden dönüşte azledilmiş, azledildikten kısa bir süre sonra 1527 yılında vefat etmiştir.

İstanbul Küçükçekmece Abdüsselam Bey Türbesi

 

Türbeyi sağlığında yaptırıp yaptırmadığı belli değildir. Türbe, külliyenin en önemli yapısıdır. Caminin güneydoğusundadır. Batıdan doğuya doğru meyilli bir arazi üzerinde bulunmaktadır.

Yapının güneyinde kare planlı giriş kapısı vardır. Altıgen planlıdır. Köşelerde pandantif geçişli kubbe bulunur. Özellikle: güney cephede, muhdes giriş cephesi ile dikkat çekmektedir.  

İstanbul Küçükçekmece Abdüsselam Çelebi Çeşmesi
Abdüsselam Çelebi Çeşmesi

Yapım tarihi bilinmemektedir, ancak muhtemelen 1795-1796 yılları arasında yaptırılmıştır. Herhangi bir inşa ve onarım kitabesi yoktur.

İstanbul Küçükçekmece Abdüsselam Çelebi Çeşmesi

 

Çeşme, yakın zaman önce onarım görmüş olup özgün yapısını kaybetmiştir. Çeşmenin bulunduğu yer zamanla yükselmiş ve çeşme zemininin büyük kısmı, günümüzde asfalt kaldırımın altında kalmıştır. Çeşme kaidesi ve su yalağının önemli kısmı döşeme altındadır.

İstanbul Küçükçekmece Seyyid Aziz Bey Çeşmesi
Seyyid Aziz Bey Çeşmesi

Gerek tasarım ve gerekse özellikleri itibarıyla daha erken yapılan Abdüsselam Çelebi Çeşmesinden ayrılmaktadır. Çeşme: Abdüsselam Çelebi soyundan gelen Seyyid Aziz Bey tarafından yaptırılmıştır. İlk yapıldığı dönem özelliklerini tamamen kaybetmiştir. Ayrıca günümüzde çeşmeden su akmaz.

 

İNÖNÜ MAHALLESİ

MASLAK ÇEŞME SARNICI

Tarihi sarnıç Roma veya Bizans döneminde kalmadır. Üstü ızgara ile kapatılmış sarnıç, ne yazık ki günümüzde çöplük olarak kullanılmaktadır. Son olarak: tarihi sarnıç yanındaki yeşil alan Küçükçekmece Belediyesi tarafından düzenlenmiştir. Halen üniversitede 39 bin öğrenci eğitim görmektedir.

 

BEŞYOL MAHALLESİ

İstanbul Küçükçekmece İstanbul Aydın Üniversitesi

İSTANBUL AYDIN ÜNİVERSİTESİ

Florya Yerleşkesi Sefaköy İnönü Caddesindedir. 2007 yılında kurulmuştur. Ön lisans, lisans ve lisansüstü eğitim verilmektedir.

İstanbul Küçükçekmece İstanbul Aydın Üniversitesi

 

12 fakülte, 2 yüksekokul, 3 meslek yüksek okulu ve lisansüstü eğitim enstitüsü programları bulunmaktadır.

Büyükçekmece tanıtımı ve gezilecek yerlerle ilgili yazım için.

İstanbul günlük gezi planı yazım için.

 

Please follow and like us:

“İstanbul Küçükçekmece” için bir yorum

  1. Bir Küçükçekmece sakini olarak çok güzel anlatmıssiniz, bu degerli yazi için sizlere teşekkür ediyorum.

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

Bu site, istenmeyenleri azaltmak için Akismet kullanıyor. Yorum verilerinizin nasıl işlendiği hakkında daha fazla bilgi edinin.