Aydın Sultanhisar

Sultanhisar’da kaldığım sürede, iki konu dikkatimi çekti. Birincisi: Nysa antik kenti, muhteşem bir yer, tarih severler burayı mutlaka ziyaret etmelidirler. Diğer bir konu ise, Sultanhisar tam bir incir cenneti. Kurutulmuş incir satın almalısınız, ama dikkat, ilaçlanmış olsun, kurtlanmaya karşı önlem alınmış olmalı.

ULAŞIM

Aydın-Denizli karayolunda, Aydın il merkezine 30 km. uzaklıktadır.

TARİHİ

Sultanhisar: antik dönemde, “Pelasg” toprakları üzerinde kurulmuştur. Ayrıca: dünya üzerindeki önemli tören yerlerinden biri olan “Nysa” antik kenti de, ilçe merkezine 3 km. uzaklıktadır.

Nysa antik kentinin tarihi: MÖ 3’ncü yüzyıla kadar uzanmaktadır.

1200 yıllarında, Türkmenler bölgeye gelirler. 1207-1307 yılları arasında ise, Menteşeoğulları Beyliği, yörede egemenliği ele geçirir. 1307-1390 yılları arasında, Aydınoğlu Beyliği ve 1390-1922 yılları arasında ise Osmanlılar.

İlçenin adının kaynağı: Aydınoğlu Beyliğinin kurucusu Mehmet Bey tarafından, kız kardeşi Nilüfer Sultan için yaptırılan hisardan almaktadır. Yani: ilçe, Nilüfer Sultanın eseri olduğundan, “Sultanhisar” olarak isimlendirilmiştir. Nysa antik kenti de, yaptıran tarafından, karısının adına (Nysa) ithaf edilmiştir.

Kurtuluş mücadelesinde ise, yine Sultanhisar’ın özel bir anlamı vardır. Buralardaki mücadelenin baş kahramanı olan Yörük Ali Efe, Sultanhisar Kavaklı köyündendir. Bu nedenle: Yunanlılar, bölgede büyük vahşet uygulamışlar, bölge insanı büyük acılar çekmiştir.

GENEL

İlçe toprakları: Büyük Menderes vadi tabanı ve her iki yanında uzanan dağların arasında bulunmaktadır. Bu arazi yapısı, Ege denizine kadar uzanır.

İlçede, Akdeniz iklimi hakimdir. Yazları sıcak ve kurak, kışları ise yağışlı ve ılıman geçer.

Bitki örtüsü: maki ve yamaçlarda yani daha yükseklerde: kızılçam, sedir ve meşe ağaçlarından oluşmaktadır.

Bölgenin ekonomik yapısı: meyve ve sebze ürünlerinden oluşmaktadır. Bunların başlıcaları ise: çilek, narenciye, kestane, incir, nar, zeytin, ıspanak, karpuz, kavun. Özellikle: Sultanhisar ilçesine bağlı “Âtça” beldesinde, mevsiminde giderseniz, muhteşem çilekten mutlaka tatmalısınız. Hormonsuz olmasına rağmen, aşırı büyük çilekler mutlaka ilginizi çekecektir.

Salavatlı yöresinde: ülkemizin ilk özel sektör jeotermal elektrik santralı bulunmaktadır.

NE SATIN ALINIR

Sultanhisar’dan, kesinlikle kurutulmuş incir satın almalısınız. Ancak, açıkta satılan kurutulmuş incirlerde, genellikle kısa zaman sonra kurtlanma oluyor. Dikkat etmeniz gereken, incirin kurtlanmaya karşı ilaçlanmış olmasıdır.

GEZİLECEK YERLER

NYSAA

Antik dönemde, büyük bir öneme sahip olan kent ile ilgili ayrıntılı yazımı: yine bu sitede, “Nysa” adı altında bulabilirsiniz.

Aydın dağlarının güneye bakan yamacındaki akarsu çevresinde kurulan, romantik görünümlü bir tür çifte kent olan, burayı, mutlaka ve mutlaka görmelisiniz.

Ulaşım kolay ve rahat, tarihi kalıntılar günümüze kadar nispeten sağlam gelmiş, ama yeşillikler arasında kaybolmuş.

Nysaa kenti tanıtımı ve gezilecek yerlerle ilgili yazım için.

AKHARAKA

Nysa antik kentinin, 4 km. batısında, Salavatlı beldesindedir.

Burası: antik çağlarda, özellikle bir termal tedavi merkezi olarak öne çıkmıştır. Günümüzde, burada: Sarı su olarak isimlendirilen derenin suyunun; içeriğinde bulunan kükürt ve yer altındaki kükürt gazının varlığı, antik dönemlerde, buranın bir tedavi merkezi olarak kullanılmasına neden olmuştur.

Tedavi merkezi olması yanında, biraz önce sözünü ettiğim, yer altı kaynaklarından çıkan buharlı ortam; buraya mistik bir hava kazandırmış ve aynı zamanda, dinsel bir hüviyet oluşturulmuştur. Tanrılara şükran için yapılan çeşitli  dinsel törenler ortaya çıkmıştır. Zaten; burası, Nysa kentinin bir dinsel merkezi olarak da değerlendirilmektedir. Şöyle ki, zaten Nysa kentinden buraya kutsal bir yol bulunmaktadır.

Ancak, bu kutsallık yanında: Salavatlı esas işlevini, termal tedavide ortaya koymuştur. Helenistik devirde, Roma imparatorluğu döneminde ve takip eden Bizans, Selçuklu ve Osmanlı dönemlerinde, burada, büyük hastane, havuzlar ve şifa hamamları kurulmuş ve gelen konuklar buralarda şifa aramışlardır.