Van Edremit

Van Edremit

Edremit denilince, malum bir de Ege denizi kıyısında, Balıkesir ilinin ilçesi Edremit var. Umarım, şu an, Van ilinin Edremit ilçesini aramışsınızdır.

Van şehir merkezine çok yakın ve hatta Van şehrinin sayfiyesi. Özellikle, göl kıyısındaki restoranlar, bambaşka bir güzellik sunuyor. Edremit, Van yöresinin tatil beldesi, sakin ve sessiz, huzur beldesi. Mutlaka gidin diyeceğim ama bir yandan da, Van-Tatvan yolu buradan geçiyor, yani yol üzerindeki bu yöreye mutlaka uğrayacaksınız. Ancak,  zaman ayırın ve özellikle restoranlarda bir şeyler yemek için  zaman ayırın.

Van Edremit

ULAŞIM

Edremit, il merkezi olan Van şehrine, sadece 18 km. uzaklıktadır. Edremit-Tatvan arası uzaklık: 124 km.

TARİHİ

Edremit kelimesi, Arapça kökenlidir ve anlamı: uzun yer.

Bölge: Urartular, Asuriler, Menuas kavimleri, Semiramis sülalesi ve daha sonra ise, doğudan gelen Sasaniler ve Müslüman Araplar tarafından ele geçirilmiştir. Daha sonra, Müslümanlarla, Bizans devleti arasında, elden ele geçen yöre, Ermeni asıllı beyler tarafından da, kısa süre iskan edilmiştir.

1071 Malazgirt Zaferinden sonra ise, bölge, Türklerin eline geçer.

Öncelikle: yöredeki Urartu hakimiyetinden söz etmek gerekir. Çünkü: Urartular, hüküm sürdükleri MÖ.900-600 yılları arasında, devlet teşkilatında, dil ve yazıda, yaşayışlarında, yapı ve mimarlıkta, sulamada, tarımda büyük ilerleme kaydetmişlerdir. Onların yarattıkları mucizeler, bugün bile, hayranlıkla izlenmektedir. Özellikle, yörede yaptıkları sulama kanalları, göller ve barajların bir kısmı, aradan geçen 2800 yıllık süreye rağmen, halen çalışmaktadır.

Doğu Anadolu bölgesi, en şiddetli deprem kuşağındadır. Bu bölgede bulunan, daha önce egemenlik kurmuş birçok uygarlığa ait anıtların büyük kısmı depremlerde yıkılmış veya etkilenmiş olmasına rağmen: Urartu sulama yapıları, sanki günümüzde inşa edilmiş kanısını uyandırmaktadır. Bunların en büyük örneğiyse: “Menua-Şamran” kanalıdır.

Van Edremit

GENEL

Van gölünün: güney ve güneydoğu kıyı şeridi boyunca uzanmaktadır. Masmavi gölün önünde, yeşil bir örtü gibi duruyor. İlçe merkezinin uzunluğu 5 km. ve genişliği ise 1.5-2 km. arasında değişmektedir.

İlçe merkezinde ve köylerinde: halkın başlıca geçim kaynağı tarım olup, yetiştirilen ürünler şunlardır: buğday, arpa, şeker pancarı, korunga. Ayrıca, arıcılık da yaygındır.

İlçede karasal iklim hüküm sürmektedir. Kışlar uzun, soğuk ve kar yağışlı, yazlar ise sıcaktır. Karasal iklim özellikleri nedeniyle, ilkbahar ayları kısa sürmektedir.

İlçenin her tarafı, tabii parklar ile süslüdür. İlkbahar, yaz ve sonbaharın ilk aylarında, ilçe insanlarla dolup taşar. Özellikle; Edremit’in Van girişinden, Kadembastı çıkışına kadar, restoranlarla doludur. Bu restoranların bazıları o  kadar ilginç ki, göl suları üzerine uzanan ahşap teraslar yapılmış ve bu teraslar üzerinde, yöresel yemekleri, muhteşem bir göl manzarası eşliğinde yiyebiliyorsunuz. Aşağıda yörede yenilecek yemeklerden söz etmeden önce, bu restoranlarda yani göl kıyısındaki restoranlarda, buraya has “kaburga” isimli yemekten mutlaka yemelisiniz.

Van Edremit

Van-Edremit arasında, ayrıca, son yıllarda lüks oteller de hizmete açılmıştır. Edremit yöresinde gölde yüzmek ve sahilde güneşlenmek isterseniz: Yeni mahalle sahil şeridinde, Edremit Kaymakamlığınca hizmete hazırlanmış ve umuma açık plajı kullanabilirsiniz.

Bunun dışında, Edremit yöresindeki çeşitli kamu kurum ve kuruluşlarına ait tesisler şunlardır: Jandarma Kampı, Edremit Defterdarlığına ait sahil parkı, Polis Moral ve Dinlenme Tesisleri, Öğretmenler Parkı.

NE YENİR

Edremit’te göl kıyısında bulunan restoranlarda, mutlaka “kaburga kebabı” yemelisiniz. Çünkü, buraya has bir yemek türü ve mutlaka beğeneceksiniz.

GEZİLECEK YERLER

Van Edremit Dilkaya Mezarlık Höyüğü

DİLKAYA MEZARLIK HÖYÜĞÜ

Dilkaya köyündeki höyük: İngiliz arkeolog Charles Burney tarafından keşfedilmiştir. Höyük: Van şehir merkezine, 35 km. ve Edremit ilçe merkezine 17 km. uzaklıktaki Dilkaya köyündedir.

Höyük: çok farklı tiplerde, yüzlerce mezar bulundurmaktadır. Özellikle: Urartu öncesi ve Urartu dönemi gömü gelenekleri hakkında, bilgiler ortaya konulmasını sağlamıştır. Höyükte yapılan kazılar sonucu: üç yerleşim yeri tespit edilmiştir. Hayvan kemiği, kil ve ahşaptan yapılan pek çok obje, Dilkaya höyüğü bölgesinde, tekstil endüstrisinin gelişmesini göstermektedir.

Bunun yanında: burada Erken Demir çağ mezarları bulunmuştur. Bu mezarlarda: basit toprak mezar ve oda mezar geleneği uygulanmıştır. Mezar hediyesi olarak, çeşitli kaplarda formlar ve demir objeler ele geçirilmiştir. Bu mezarlar: MÖ.1100-1000 tarihleri arasında tahmin edilmektedir.

Bu dönemde, yani Orta Demir Çağı boyunca, Urartular tarafından, Höyük bölgesinde yerleşim görmüştür. Orta çağ insanları, ölülerini basit taş mezarlar ya da basit toprak mezarlara gömmüşlerdir. Mezar sunuları ise oldukça mütevazidir. Bu mütevazi buluntular, gömülen insanların ekonomik durumlarını göstermektedir.

Urartu krallığının yıkılmasından sonra, köy ahalisinin ne olduğu hakkında herhangi bir bilgi yok.

Van Edremit Şamran-Menua Su Kanalı

ŞAMRAN-MENUA SU KANALI

Bu su kanalı: 51 km. uzunluğundadır ve gerek Anadolu ve gerekse dünya su mühendisliği harikasıdır. Bu kanalın: yüzde 70’lik bölümü, Edremit ilçesi sınırları içinden geçmektedir ve geçtiği yerlerde yapılan tarıma hayat vermektedir. Kanal boyunca, yaklaşık 5000 hektarlık arazi sulanmaktadır. Taşıdığı su potansiyeli açısından, Van bölgesindeki en büyük su kaynağını oluşturmaktadır. Kaynağın 23-24 metre kadar güneybatısında, kalker bir kayalık özenle şekillendirilerek oluşturulan düz zeminde bulunduğu düşünülen çivi yazılı stel: günümüzde ne yazık ki kayıptır.

Kalker kayalıklar oyularak açılan kanal suyu: önce batı ve sonra güneye doğru devam eder. Ortalama: 3.5-4 metre genişliğinde, 1.5-2 metre derinliğinde, yer yer değişmektedir. Arazi sulamak için, güney kenarlarında, oyularak açılan su savakları, günümüze kadar varlığını korumuştur.

Kanalın çevresinde: kral Manua tarafından, kızı Tariria için, günümüzde Edremit’in güneybatısındaki asfalt yol ile Kız Damı arasındaki “Kadenbastı” mevkiindeki yapay teraslar üzerinde: Babil’in ünlü asma bahçeleriyle özdeşleştirilen, bahçeler oluşturulmuştur. Burası: yaklaşık 3 km. uzunluğunda ve 2 km. genişliğindedir. Yarım aya benzeyen, yapay teraslar üzerinde düzenlenmiştir. Osmanlı döneminde bu yana, halk buraya ;”Uğurlu yer” demektedir.

ALNİUNU KENTİ VE TAŞ ATÖLYESİ

Van kalesinin batı ucunda bulunan Sardur burcunun yapımında kullanılan taşların, Almiunu kendinden getirildiği belirtilmektedir.  Evet: MÖ. 1.yüzyılda, Urartu mimarlığının seçkin örneklerini yansıtan: saray, tapınak, kale duvarları, binaların yapımında kullanılan, oldukça sert ve sarımtırak renkli kireç taşları: 2 büyük taş ocağından elde edilmiştir. Bunlardan: bir tanesi: Van merkez köyü Çoravanis yakınlarında, ikincisi ise: Edremit ve çevresidir.

Edremit çevresinde: Van gölü kıyısında: yaklaşık 13 km. lik bir alanı kapsayan kaya topluluğu arasında, kireç taşı yığınları göze çarpmaktadır. MÖ. 8.yüzyılda, Urartular tarafından, Çavuştepe kalesinin sur duvarları, tapınak ve anıtsal yapılarında kullanılan taşlar: Edremit yöresindeki Köroğlu tepesinden götürülmüştür.

Köroğlu tepesinin güneybatı yamacında, yontulmuş halde, 8-10 ton ağırlığında, büyük, dikdörtgen kireç taşı bloklar üzerinde yapılan kesilme işlemleri yarım kalmış olarak görülmektedir. Yani, burada üretilen taşlar, MÖ. 9.yüzyılın ortalarında, Van kalesi yapımında kullanılmıştır.

Çünkü: Edremit’in hemen güneydoğu yamacında, yayvan tepe üzerinde, oldukça büyük bir taş atölyesi ve yerleşim yerinin varlığı tespit edilmiştir. Çünkü: aynı yörede: yarım kalmış, 4-5 ton ağırlığında, 1.5-2 metre uzunluğunda, 1 metre yüksekliğinde, 80 cm. genişliğinde, çok sayıda: Sardun burcunda kullanılanlara benzer, kireç taşı bulunmuştur.

Yani: burası Alniunu kenti  taş atölyesi olarak tanımlanmaktadır. Van kalesine 17 km. uzaklıktadır ve Van ovasından yüksek bir yamaçta bulunması, hazırlanan taş ürünlerin, kolayca Van gölüne indirilmesi, bu ürünlerin Van kalesine taşınmasını kolaylaştırmıştır.

Alniunu taş atölyesinde: ne zaman ve ne şekilde çalışmaların bitirildiği bilinmiyor. MÖ.7.yüzyılda, çalışmaların durdurulduğu sanılıyor. Çünkü: MÖ.8.yüzyıldan itibaren, Urartuların ikinci başkenti olarak Toprakkale ve Çoravanis gibi yerleşim merkezleri kurulmuş ve büyük ihtimalle, yeni taş ocakları kullanılmıştır.

KIZ DAMI

Kadenbastı mevkiindedir. Şamran kanalının güneyindeki tepede, yerden yüksekliği 10-12 metre olan Kız Damı (Dev damı) mağarası var. Mağaranın içinde, sütunlar, ocaklar bulunmakta olup, çıkış yolu güneyde oyulmuştur.

Mağaranın kuzey bölümünde, tuvalet kanalı oyulmuştur. Ancak, mağaranın kimlere ait olduğu ve ne zaman yapıldığı bilinmiyor. Sadece, Prehistorik döneme yani tarih öncesine ait olduğu tahmin ediliyor.

Van tanıtımı yazısı.

Tatvan tanıtım yazısı.

Gevaş tanıtımı yazısı.

Balıkesir Edremit

Balıkesir Edremit

Edremit, deniz  kıyısından içerde kalması ile, turizmden ilçe merkezi olarak herhangi bir pay alamamış. Burada daha çok, Akçay öncelikli olmak üzere, Altınoluk ve Güre beldeleri öne çıkıyor. Edremit merkezde ise, ben yarım gün kaldım ve şehir merkezinde, büyük bir çay bahçesi bulunduğunu hatırlıyorum. Burada: birkaç saat kalmıştım. Bunun  dışında: ilçe merkezinden hatırladığım başkaca bir turizm etkinliği yok.

Balıkesir Edremit

ULAŞIM

İlçe, Çanakkale-İzmir karayolu üzerindedir.  Edremit-İzmir arası uzaklık: 200 km. Edremit-Çanakkale arasındaki uzaklık: 135 km. dir. Edremit’ten, yaklaşık 7 km. uzaklıkta, İzmir karayolu kıyısında, Körfez Havaalanı bulunmaktadır.

Edremit-Balıkesir arası uzaklık: 86 km. Edremit-Burhaniye arası uzaklık: 9 km. Edremit-Gömeç arası uzaklık: 25 km. Edremit-Havran arası uzaklık: 9 km.

Balıkesir Edremit

TARİHİ

Edremit, tarihi süreç içinde: “Adramut, Adramyttion, Landramytti, Edremittin” gibi isimlerle anılmıştır. Özellikle: Lidya kralı Krezüs tarafından, bölge ele geçirildiğinde, kralın kardeşi Adremis tarafından, yörede büyük imar faaliyetlerine girişilir. Kent: süslenir ve onun adını yani “Adremis” adını alır.

MÖ.548 yılında Persler, 422 yılında Deloluslar, 334 yılında İskender, 132 yılında Romalılar hakimiyeti ele geçirirler. Buradaki tersanelerde yapılan büyük gemiler: denizlerde, etkin mücadelelere katılırlar.

1099 yılında, Bizans imparatoru Aleksi Kommen, bölgeyi ele geçirir. Daha sonra ise, Türk akıncıları, burada egemen olurlar. Türk akıncıların komutanı Yusuf Sinan: şehri ele geçirir ve burada bir hamam ve cami yaptırır. Osmanlı döneminde ise, daha önce söylediğim gibi, bu yörede yine muhteşem gemiler yapılmaya devam edilir. Bu gemilerin yapımında kullanılan keresteler ise, Kazdağları’ndan temin edilir.

Midilli adasının alınmasıyla, Edremit körfezi kıyılarında, birçok denizci yetişir. Takip eden süreçteki Yunan işgali, 1922 yılında bitirilir.

Balıkesir Edremit

GENEL

İlçe merkezi, Edremit körfezinden yani deniz kıyısından, 8 km. içeride kurulmuştur. İlçenin iskelesi, Akçay beldesinde olup, ilçe merkezine 9 km. uzaklıktadır. İlçe merkezi, denizden 16 metre yüksektedir.

İlçe ekonomisinin temelini: zeytin ve zeytinyağı oluşturmaktadır.

İlçede, Beypınar bölgesinde, dünyada çok ender görülen: Kazdağı Köknar ağaçları yetişmektedir. Zaten: Kaz dağları Milli Parkı, Altınoluk ve Akçay gibi yöreler: ilçenin ekonomisinin tamamen turizme yönelmesine neden olmuştur.

Bölgede, jeotermal enerji kullanılmaktadır. İlçe merkezindeki birçok ev, jeotermal enerji ile ısıtılmaktadır

İlçede, Akdeniz iklimi hüküm sürmektedir. Kışlar, ılık ve yağışlı, yazlar ise sıcak ve kurak geçer.

Balıkesir Edremit Sarıkız

SARIKIZ

Söylenenlere göre, Sarıkız türbesi, Kazdağının zirvesi olan Sarıkız tepesindedir. Bu türbe: Türkmenler tarafından kutsal kabul edilir ve her yıl Ağustos ayı içinde, türbe ziyaret edilerek, törenler düzenlenir.

Balıkesir Edremit

TURİZM

İlçe: turizm potansiyeli açısından zengindir. Her ne kadar ilçe merkezi, denizden içeri de kalsa da, ilçenin deniz kıyısındaki beldeleri, yoğun turist çeker. Bunlar: kaplıca, av, dağ ve iklim turizmi için ziyaretçilerine güzel imkanlar sunuyorlar.

Örneğin: Güre Belediyesi: Termal Turizm Bölgesi olarak öne çıkmaktadır. Kaz dağları: doğal güzellikleriyle, Altınoluk yöresi muhteşem güzel havası ve Akçay yöresi, turistik özellikleriyle, deniziyle öne çıkmaktadır. Burada: Altınoluk, Güre ve Akçay hakkında bilgi vermiyorum. Çünkü: bu beldeleri, yine bu sitede, kendi isimleri altında, gayet ayrıntılı olarak bulup okuyabilir ve bilgi sahibi olabilirsiniz.

NE YENİR. NE İÇİLİR

Yörede, yöreye has lezzetler şunlardır: keşkek, etli nohut, mantı ve höşmerim tatlısı. Ama, özellikle, tarihi Cumhuriyet Lokantasına mutlaka uğrayın.

Balıkesir Edremit

NE SATIN ALINIR

İlçe merkezinde, zeytin, zeytinyağı, sabun gibi maddelerin satıldığı çok sayıda dükkan ve mağaza bulunuyor. Ayrıca: Cumhuriyet meydanından, Kurşuncu camisine kadar uzanan yolda kurulan pazarda: Yörükler tarafından: kelle peyniri, çizik zeytin, hindiba, turp otu ve ceviz gibi tamamen doğal ürünler satılıyor.

Balıkesir Edremit

GEZİLECEK YERLER

Balıkesir Edremit Kazdağı Milli Parkı

KAZDAĞI MİLLİ PARKI

Milli park: Çanakkale iline, 123 km. ve Balıkesir iline ise, 92 km. uzaklıktadır. Homeros İlyada Destanında: Kaz dağı için: “Bol pınarlı, vahşi hayvanlar anası” diye söz etmektedir. Evet, kaz dağının her yerinden “kaynaklar” çıkmaktadır. Edremit, Akçay ve Altınoluk yörelerinin buz gibi suları, Kazdağının eriyen kar sularıdır.

Ayrıca: Kaz dağlarından gelen bol oksijenli orman havası: özellikle Altınoluk Şahinderesi boğazı çevresinde, muhteşem bir oksijen yoğunluğuna sebep olmaktadır. Bunun sonucunda, burası, dünya üzerinde oksijen yoğunluğu en fazla olan, üç yerden biridir. Zeus, Truva savaşını Kaz dağı üzerinden izlemiştir. Antik çağlardaki adı İda dağıdır. Ayrıca: Kaz Dağları, mitolojiye göre, üç tanrıça arasında geçen, ilk güzellik yarışmasının yapıldığı yerdir.

1993 yılında düzenlenen Milli parkın, bitki zenginliği ve doğal peyzaj değerleri sunulan vadilerde, günübirlik safari turları düzenleniyor. Dört çeker araçlarla düzenlenen bu turlar: doğal güzellikler içinde yaşanılan, harika bir yolculuk ile devam ediyor. Mutlaka katılmalısınız. Hatta, Milli park alanındaki yetkililerin göstereceği, kontrollü bölgelerde, çadır ve karavan ile konaklamak bile mümkün.

Milli Park’a rehberle birlikte ve Milli Parklar Mühendisliğinden izin alınarak girilmektedir.

Balıkesir Edremit Kurşunlu Camisi-Hekimzade Yusuf Sinan Camisi

KURŞUNLU CAMİSİ-HEKİMZADE YUSUF SİNAN CAMİSİ

İlçe merkezinde, Kurşunlu caddesindedir. Edremit bölgesinin sayılı simalarından, Yusuf bin Habib için yaptırılmıştır. Kesin yapılış tarihi bilinmemektedir. Ancak, 15.yüzyılda yapıldığı tahmin edilmektedir. Tek kubbelidir. Ancak, bu kubbe normal kubbelerden geniştir. Kesme taştan yapılmıştır. Kare kaide üzerinde, minaresi yuvarlak gövdelidir.

Balıkesir Edremit Ayşe Sıdıka Erke Etnoğrafya Müzesi

AYŞE SIDIKA ERKE ETNOĞRAFYA MÜZESİ

Müze, Edremit Belediyesi tarafından kurulmuştur. Müzede bulunanlar: Kuvay-i Milliye odası, geleneksel Türk ev eşyaları, el yapımı eserler ve eski silahlar sergilenmektedir. Zemin katta: Kuvay-i Milliye odası ve geniş bir salon, üst katta ise, 5 oda ve sofa bulunuyor. Odalarda: 18. ve 19.yüzyıl dönemlerine ait, Edremit ev yaşamına ait eşyalar ve günlük giysiler, günlük yaşamı yansıtan objeler sergileniyor.

YUNUS EMRE PARKI

İlçe girişindedir. Burada: çay bahçeleri, süs havuzu ve çiçekler, güzel bir görüntü oluşturmaktadır. 1946 yılında, Edremit Belediye Başkanı Faruk Serpil tarafından yaptırılmış ve uzun süre, Faruk Serpil Parkı olarak anılmıştır. Ülkenin ilk havuzlu şehir parkıdır. 1994 yılından sonra ise, Yunus Emre parkı olarak anılmaya başlanmıştır. 1999-2004 yılları arasında, park yeniden, Faruk Serpil Parkı olarak anılmış ve daha sonra yeniden Yunus Emre Parkı olmuştur.

Biraz önce söylediğim gibi, bu isim tezatını boş verin, güzel bir park ve zaman ayırıp mutlaka gidin. Parkta, birçok bitki ve çiçek türü bulunuyor. Ayrıca, balıklı bir havuzu var. Tüm bunlar, buranın muhteşem güzel olmasını sağlamış.

HANLAR MEVKİİ

İlçe merkezinden, 25 km. uzaklıkta, Kalkım yolu üzerindedir. Burada; yaz aylarında, gayet güzel piknik yapmak mümkündür. Piknik yeri. Çok temiz ve serin havası var. Çevrede: lokantalar ve çay bahçeleri de bulunuyor. Yöre halkı tarafından çok tercih edilen bir yer olarak öne çıkıyor.

Balıkesir Edremit Pınarbaşı Piknik Alanı

PINARBAŞI PİKNİK ALANI

Güre köyü sınırları içindedir. Orman Müdürlüğü tarafından işletilen piknik alanında, bol ağaç bulunmakta olup, özellikle yaz aylarında serinliği ile öne çıkmaktadır. Bölgede: ağaç masalar bulunuyor. Ayrıca: alabalık yetiştirilen bir de çiftlik var.

ANTANDROS

Pelasgoslar tarafından kurulan şehir, ilçe merkezinin batısındaki Altınoluk beldesinin 4 km batısındadır. Kazdağı’nın güneyinde ve Edremit körfezinin kuzeyindeki bir tepenin üzerinde kurulu şehrin tarihi MÖ 1000’li yıllara kadar uzanmaktadır. Şehir: bir kale ve mezarlık ile çevrilidir. Artemis kaplıcalarının bulunduğu Astya köyü (Ilıca) da buradadır. Şehir, Hıristiyanlık döneminde piskoposluk merkezi olmuştur.

Balıkesir tanıtım yazısı.

Burhaniye tanıtım yazısı.

Gömeç tanıtım yazısı.

Havran tanıtım yazısı.

Altınoluk tanıtım yazısı.

Akçay tanıtım yazısı.